صرفه‌جویی در همه چیز

بحث اجرای کامل دولت الکترونیک به امروز و دیروز برنمی‌گردد و چند سال است که درباره مزایای آن گفته می‌شود؛ مخصوصا محمدجواد آذری جهرمی، وزیر جوان ارتباطات دولت دوازدهم که وزارتخانه‌اش متولی اجرای دولت الکترونیک است، بارها درباره اینکه با پیوستن همه نهادها به سامانه مربوطه چقدر همه چیز بهتر می‌شود، توضیح داده است اما هنوز هم بعضی از نهادها از جمله قوه قضائیه و نیروی انتظامی به این سامانه نپیوسته‌اند و موانع دیگری هم برای اجرای کامل آن وجود دارد؛ شاید به همین دلیل هم آذری جهرمی این‌بار تصمیم گرفت که یک قلم از صرفه‌جویی حاصل از اجرای دولت الکترونیک را با ارایه عدد و رقم توضیح دهد بلکه مردم و مسئولان بیشتر قدر چنین طرحی را بدانند. او گفت: «سالانه در کشور ۱۴۴۰ میلیارد تومان هزینه صرف قبوض تلفن، آب، برق و گاز می‌شود؛ رقمی که می‌تواند به یک صرفه‌جویی برای کشور تبدیل شود.»
آذری جهرمی از هزینه‌های دلاری و درآمد ریالی اپراتورهای موبایل و همچنین شرکت مخابرات ایران هم گفت و بعد به این نتیجه رسید که می‌توان هزینه‌های بی‌دلیل را کاهش داد. او گفت: «یک آمار ساده به ما می‌گوید شرکت مخابرات ایران که در حوزه درآمدی دچار مشکل است، ۳۰ میلیون مشترک دارد و در دوره‌های دو ماهه؛ یعنی سالی ۶ قبض صادر می‌کند. هزینه تمام‌شده هر قبض ۲ هزار تومان است. این هزینه در ماه ۶۰ میلیارد تومان و در سال ۳۶۰ میلیارد تومان است. این دورریز منابع است در حالی که می‌توانیم با ظرفیت دولت الکترونیک از چنین هزینه‌ای صرف نظر کنیم. دولت الکترونیکی امروز زیرساخت‌های آماده‌ای دارد؛ دیگر شایعه و ادعا نیست.»
صرفه‌جویی مربوط  به قبض نیست
حرف‌های وزیر ارتباطات درباره میزان سودی که با توقف چاپ قبض‌های کاغذی نصیب شرکت‌های خدماتی می‌شود، اگر چه به رقمی نزدیک به ١٥٠٠ میلیارد تومان اشاره داشت اما به شهادت بسیاری از کارشناسان در مقایسه با صرفه‌جویی کلی که اجرای تمام و کمال دولت الکترونیک به دنبال دارد، موضوع چندان بزرگی نیست. یکی از اصلی‌ترین و دم دستی‌ترین مواردی که می‌توان به آن اشاره کرد، حذف کلی نامه‌های اداری است. شاید برایتان عجیب باشد که سالانه به طور متوسط ١٩ میلیون نامه اداری در کشور ما نوشته می‌شود. اگر هزینه چاپ هر نامه را ٥٠٠ تومان در نظر بگیریم و برای هزینه ارسال آن هم ٥ هزار تومان حساب کنیم به رقمی نزدیک به ٥٠ هزار میلیارد تومان می‌رسیم.
البته اگر بخواهیم کمی ریشه‌ای‌تر به میزان صرفه‌جویی نگاه کنیم، باید سراغ هزینه قطع درختانی که برای این حجم از نامه‌نگاری انجام می‌شود هم برویم.
صرفه‌جویی فقط مربوط به کاغذ نیست
حتی اگر صرفه‌جویی کلانی که با قطع نامه‌نگاری‌های اداری و صدور قبض انجام می‌شود را نادیده بگیریم، باز هم مواردی وجود دارد که نشان می‌دهد، سود حاصل از اجرای دولت الکترونیک به هیچ‌وجه قابل چشم‌پوشی نیست.  آذری جهرمی چند وقت پیش به این موضوع اشاره کرد و در توییتی نوشت: «امروز در راستای تاکیدات رهبر انقلاب و رئیس‌جمهوری بر ضرورت صرفه‌جویی و شفافیت فرآیندها از چند دستاورد دولت الکترونیکی رونمایی شد. پیش‌بینی می‌شود با اتصال کامل نهادها، هزاران میلیارد تومان صرفه‌جویی شود و میلیون‌هابار مراجعه حضوری مردم -میانگین هزینه هر مراجعه ۱۰هزار تومان!- کاهش یابد.»
مراجعه حضوری مردم به ادارات دولتی و شرکت‌های خدماتی در سال ٩٥، بیشتر از ٤ میلیون مراجعه ثبت شده است. اگر تصور کنیم که این حجم از مراجعه امسال هم ثابت مانده باشد و رقم ١٠ هزار تومانی که وزیر گفته هم درست باشد، می‌توان نتیجه گرفت که ٤٠ هزار میلیارد تومان هم اینجا صرفه‌جویی خواهد شد. ضمن این‌که این رقم جدا از هزینه‌هایی است که سالانه برای حل معضل ترافیک، آلودگی هوا و... می‌شود و با کاهش مراجعه حضوری مردم بخشی از این مشکلات هم حل خواهد شد.
٣٣٠ میلیارد تومان صرفه‌جویی فقط با تبدیل یک کارت به کارت دیگر
چند وقت پیش زیرساخت‌های اجرای دولت الکترونیک باعث شد که به جای صدور کارت سوخت مجدد، یکی از کارت‌های بانکی صاحبان خودروها تبدیل به کارت سوخت آنها شود. به گفته مسئولان همین یک کار هم تا الان ٣٣٠ میلیارد تومان صرفه‌جویی به همراه داشته است؛ ضمن این‌که هنوز فرآیند اجرای آن تمام نشده است و احتمالا درنهایت به رقمی بزرگ‌تر
 خواهد رسید.