از اسفند سال 98، اردبیل در آزمون و خطای مستمر کرونا و در مقایسه با میزان امکانات و تجهیزات خود توانسته فشار شیوع همه گیر بیماری را سد کند. اینجا انگشت پطرس، پزشکانی بوده‌اند که هفته‌ها و ماه‌ها به خانه نرفتند و برخی در 8 ماه گذشته شاید به مدت یک هفته در کنار خانواده خود بوده‌اند.
اما در حالی که اردبیلی‌ها در اسفند 98 و فروردین 99 با رعایت قرنطینه تب بیماری را پایین آوردند مجددا از اردیبهشت ماه و شعله‌ور شدن فعالیت اصناف و عادی شدن بیماری اردبیل از وضعیت سبز به نارنجی و سپس قرمز رسید.
موضوعی که بعد از بازگشایی مدارس در مهر ماه و همچنان تجمعات عزاداری هشدار داده شده بود و پزشکان اعلام کرده بودند که اردبیل هنوز به پیک واقعی خود نرسیده است.
اما لابه لای آمار مرگ بیش از 680 نفر اردبیلی در جریان این بیماری، نکته های بسیاری نهفته که نشان می‌دهد چنین معضلاتی برای مدیریت خود نه تنها به یک مدیریت بحران قوی و منضبط نیازمند است بلکه باید بر محور سواد اجتماعی و شعور جمعی مردم و احساس جمعی بتواند با بسیج عمومی اقدام به مهار سیل خروشانی کرده باشد که نه تنها نسل امروز بلکه نسل آینده را نیز تهدید می‌کند.
رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی استان اردبیل یکی از پزشکانی است که دو ماه نخست بعد از شیوع بیماری سر زدن به خانه و خانواده را ترک گفت و حتی زمانی که اعلام کردند یکی از بستگان نزدیکش به بیماری گرفتار شده، اردبیل را ترک نکرد.
مجید محمد غریبانی به موضوعاتی اشاره دارد که نشان می‌دهد اردبیلی‌ها قادر به مهار بحران‌ها تنها به واسطه عزم عمومی هستند و روحیه گذشت و فداکاری در این شهر نه تنها کم رمق نیست بلکه در بسیاری از مواقع سد بسیاری از مشکلات شده است.
بسیاری از پزشکان با وجود سختی کار ایستادند
وی با اشاره به حضور شبانه روزی کادر بهداشت و درمان استان در روزهای نخست بیماری تصریح کرد: قبل از اینکه بیماری شایع شود، تخت‌های فرسوده را نوسازی کرده و بیمارستان‌ها را تجهیز کردیم.
غریبانی به یاد دارد که در هفته‌های نخست به دلیل کمبود تجهیزات برخی پزشکان و پرستاران ماسک یک بار مصرف را استریل کرده و استفاده می‌کردند. به یاد دارد که تعدادی از پرستاران، پزشکان و تقریبا تمامی متخصصان بیهوشی به بیماری مبتلا شدند.
رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی استان افزود: مشکل ما در روزهای نخست آگاهی بخشی به مردم بود. این مقاومت وجود داشت که بیماری جدی نیست و این در حالی است که به مرور زمان با افزایش تعداد افراد مبتلا یک تعداد به خود آمدند.
وی افزود: هرچند اغلب مردم زمانی که خودشان و یا یکی از عزیزانشان به بیماری گرفتار می‌شوند سختی و همه گیری آن را باور م کنند اما واقعیت این است که ابتلا به بیماری هم در بین اقشار کم برخوردار و طبقه پایین جامعه و هم در بین اقشار برخوردار مشاهده می‌شود.
وی با اشاره به اینکه در ماه‌های نخست کادر درمان با ایستادگی توانست بیماری را مهار کند، افزود: امروز هم اگر شرایط ما بد نیست به دلیل این است که کادر درمان آرامشی را در سطح شهر حاکم کرده است.
میزان ابتلا در اردبیل مرتبط با سواد اجتماعی است
رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی استان اردبیل گفت: آمارها می‌گوید پایین تر از میانگین کشوری ایستاده‌ایم و هرچند آمارها در نوسان است و در برخی شاخص‌ها وضعیت بهتری داریم اما در برخی دیگر وضعیت ما مطلوب نیست.
به گفته غریبانی در بیماری کرونا به تجربه مشاهده شد که میزان رعایت اصول بهداشتی و ممانعت از ابتلا به سواد اجتماعی مرتبط است و اینکه به عنوان مثال فردی به اطرافیان خود بی‌توجه باشد بی شک موجب می‌شود که حداقل‌های بهداشتی را رعایت نکند و حتی مشکلات اقتصادی را بهانه کند.
وی افزود: در ماه های نخست اورژانس اردبیل در کنار شماره 115، شماره 190 را جهت مشاوره و ارائه اطلاعات راه اندازی کرد. امروز میزان آگاهی مردم افزایش یافته و تماس‌ها برای مشاوره با کاهش همراه است اما در مقابل تماس‌ها برای درخواست درمان ادامه دارد.رئیس مرکز فوریت‌های پزشکی استان اردبیل معتقد است در وضعیتی که برخی به دلیل نیاز معیشتی مجبور به عدم رعایت قرنطینه بودند، مردم اردبیل در ماه‌های نخست کارنامه مطلوبی داشتند و توانستند هلال قرمز ابتلا را که به معنی وضعیت وخیم استان‌های همسایه بود، در هم شکنند.
عادی شدن بیماری، شیوع را افزایش داد
غریبانی معتقد است در روند مقابله با بیماری مسئولان استان همکاری مطلوبی داشته‌اند اما در برخی مواقع ستاد استانی پیرو ستاد ملی است و برخی تشخیص‌های ستاد استانی به واسطه چنین روندی مورد غفلت است.
وی افزود: در حالی که کشورهای پیشرفته به پیشگیری بیش ازدرمان اهمیت می‌دهند، ما بعد از ابتلا به دنبال کمک به بیماران هستیم که این موضوع هرچند با وجود کمبود امکانات به نحو مطلوبی پیش می‌رود اما با اصلاح سامانه‌های اطلاعاتی م توانیم نسبت به بهبود روند درمان اقدام کنیم.
رئیس مرکز فوریت‌های پزشکی استان اردبیل تاکید کرد: در خود شهر اردبیل یکی از اقدامات قابل توجه مدیریت ظرفیت تخت‌های بیمارستانی بوده است. شاید در برخی شهرها ظرفیت تخت‌ها اشباع شده اما مدیریت بهینه در اردبیل موجب شده با وجود اینکه در وضعیت قرمز هستیم اما همچنان بستری در بیمارستان‌ها در شرایط آرامی انجام شود.
وی متذکر شد: حتی در صورت تماس مردم اورژانس با تمامی توان و امکانات خود در کمترین زمان آماده امدادرسانی است و این به روحیه فداکاری و انسان دوستانه کادر درمان بازمی گردد.
غریبانی با تاکید به اینکه در وضعیت کنونی همچنان ابتلا ادامه دارد، اضافه کرد: تنها بسیج مردمی می‌تواند راهگشا بوده و حتی بسیاری از کمبودها را مرتفع کند. این به معنی رفع تکلیف دستگاه‌ها نیست و همزمان تمامی نهادهای اجرایی نیز در کنار مردم هستند.
رئیس مرکز فوریت‌های پزشکی استان اردبیل معتقد است دلیل افزایش مجدد مبتلایان به عادی شدن بیماری بازمی گردد.از طرفی مردم نمی‌توانند دست از کار کشیدن برای تامین معیشت بردارند. در چنین شرایطی تقویت حس مسئولیت اجتماعی از یک سو و در دسترس بودن تجهیزات و امکانات بهداشتی از سوی دیگر می‌تواند سدی در مقابل بیماری باشد.
