حج تمتع به دنبال فراز و فرودهای پس از فاجعه منا، از سال گذشته با مذاکره و تعهداتی که سعودی‌ها داده‌اند، برای زائران ایرانی از سرگرفته شد. امسال نیز مراسم حج با برنامه‌ریزی‌های منظم و سازماندهی دستگاه‌های متولی درحال برگزاری است، به همین بهانه گزارش‌های پیش‌رو درباره حال‌وهوای حج ٩٧، وضع حجاج ایرانی، آمار خدمات درمانی ارایه‌شده به این عزیزان اعم از انتقال با آمبولانس، خدمات سرپایی، ویزیت‌های تخصصی و درمان‌های جدی‌تر در بیمارستان‌های هلال‌احمر است. در همین راستا گفت‌وگوهایی با دکتر پیوندی رئیس جمعیت هلال‌احمر و سیدعلی مرعشی رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت هلال احمر را می‌خوانید.
حج تمتع در کلام واژه‌ای سنگین است؛ سفری منحصربه‌فرد که فریضه‌ای نسبتا سخت و در عین حال پرفضیلت و بسیار تاکیدشده را به همراه دارد. بعد از فاجعه یا بگوییم جنایت منا در سال٩٤ که به مرگ بیش از ٢هزار حاجی انجامید و مرگبارترین رویداد تاریخ حج نام گرفت، کشور ما به دلیل «استمرار کارشکنی‌های دولت سعودی» یک‌سال سفر به سرزمین وحی را تحریم کرد؛ تا این‌که بعد از توافقنامه سال گذشته با عربستان، حج تمتع برای متقاضیان ایرانی از سال ٩٦ ازسرگرفته شد. مدیریت سلامت، تغذیه، آموزش و درمان حجاج یکی از دغدغه‌های اصلی سازمان‌های دست‌اندرکار این فریضه است. تغذیه و سلامت حجاج با توجه به میانگین سنی، شرایط آب‌وهوایی عربستان و فریضه حج که سختی‌های خاص خود را دارد، بررسی و برنامه‌های ویژه در قالب کاروان‌ها ارایه می‌شود.
امسال مدت زمان سفر حاجیان ایرانی نسبت به دوره‌های قبل طولانی‌تر است که به گفته رئیس سازمان حج و زیارت این مسأله کاملا به عربستان برمی‌گردد چراکه اولا هرچه قدر تعداد حجاج افزوده شود، یک سری امکانات عربستان محدود می‌شود؛ ازجمله آنها برنامه‌های فرودگاهی و پروازی است، به‌طوری که مجبور می‌شوند این سطح پروازها را در طول حج گسترده‌تر کنند، به همین جهت سفر طولانی‌تر می‌شود.
کم‌کم به روزهای پایانی مرداد و زمان اعزام حجاج به مکه برای انجام فرایض حج نزدیک می‌شویم. محمدی می‌گوید موضوع انتقال ٥٨٣ کاروان سازماندهی شده است؛ برنامه‌های آموزشی نیز از سوی بعثه مقام معظم رهبری با جدیت درحال اجراست و در حوزه مسائل اجرایی، مسائل مرتب به مدیران کاروان‌ها گوشزد می‌شود. حجاج درحال‌حاضر درحال آموزش احکام و مناسک حج هستند. هرچه به روزهای انجام مناسک حج یا تشریق نزدیک می‌شویم، آموزش‌های حجاج فشرده‌تر و به همین نسبت احتمال نیاز به خدمات پزشکی و اورژانسی هم بالا می‌رود. بحث امنیت از دیگر موضوعات مهم در این رابطه است؛ با توجه به این‌که روابط سیاسی ایران و عربستان قطع بوده و مسائل دیگری نیز وجود داشته، امنیت حجاج از مسائل حیاتی است و مثل سال گذشته مورد توجه قرار گرفته؛ بدون‌شک مسئولان به دنبال ایجاد شرایط مناسبی برای حجاج هستند تا با آرامش و امنیت حج را به جای بیاورند. معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح می‌کند: سال٩٦ نسبت به قبل ٢٠درصد کل حجاج اضافه شدند و امسال نیز با توجه به افزایش تعداد زائران، طول سفر بین ٢٩ تا ٤١ روز خواهدبود.
یک پزشک متخصص در کنار هر ٥٠٠ زائر در رمی جمرات
دکتر سید علی مرعشی، رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت جمعیت هلال احمر در رابطه با آمادگی تیم‌های پزشکی جمعیت در مکه می‌گوید: از هشتم ذی‌الحجه در مکه مکرمه، تیم پزشکی به همراه کاروان اهل سنت که بالغ بر ١٠ هزار زائر دارد در منا مستقر شده است. از ظهر همان روز تیم پزشکی عرفات جمعیت هلال‌احمر نیز کارشان را آغاز کردند تا قبل از حضور زائران آمادگی کامل را در عرفات داشته باشند. بیمارستان صحرایی ما در عرفات و منا با تمام امکانات به زائران خدمات ارایه می‌کنند. در مکاتب هشتگانه عرفات و منا نیز تیم‌های پزشکی ما با دارو و امکانات اولیه در خدمت زائران هستند.او ادامه می‌دهد: امسال خدمات درمانی به زائران از درمانگاه‌های سعودی مستقر در عرفات و منا با حضور مترجمانی که کار هماهنگی اطلاعات پزشکی زائران را در درمانگاه‌ها بر عهده دارند انجام می‌شود. در مشعر هم پزشکان مجموعه‌ها و کاروان‌ها با کاور مخصوص جمعیت هلال‌احمر در بین جمعیت حضور دارند. دو دستگاه آمبولانس آی‌سی‌یو موبایل به همراه یک تیم پزشکی در هر آمبولانس در مشعر ارایه خدمات دارند.
به گفته مرعشی در منا پس از استقرار زائران ٨ مکتب وجود دارد که درهر کدام ٣٠ پزشک و پرستار حضور دارند. همچنین به همراه هر ٥٠٠ زائری که عازم رمی جمرات می‌شوند یک پزشک با علایم مشخصه و کاور مخصوص در طول مسیر همراه با زائران خواهد بود. در عین حال در مسیر رفت و برگشت زائران به سمت جمرات تیم‌های مستقر مرکز پزشکی حج حضور خواهند داشت که اگر اتفاقی بیفتد زائران را در اسرع وقت به درمانگاه‌های سعودی در مسیر جمرات منتقل کنند.
رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت جمعیت هلال احمر می‌گوید: در کنار این خدمات به این دلیل که تعدادی مریض را در این ایام در بیمارستان مکه خواهیم داشت تیم پزشکی ما در آنجا هم حضور دارد. در اقدامی دیگر در کنفرانسی که برای دو شب در مکه توسط متخصصان رشته‌های مختلف برگزار شد زائران با ریسک بالا که نزدیک به ١٤٠ نفر بودند را از کاروان‌ها تحویل گرفتیم و این زائران با اتوبوس‌های مخصوص و امکانات و تیم پزشکی مرکز حج به عرفات اعزام شدند.
