1- ادامه شفاف‌سازی در وزارت ارشاد
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ماه‌های اخیر، یک بار دیگر هم دست به شفاف‌سازی مالی در حوزه سینما زده بود. اولین اقدام در این زمینه، در روزهای پایانی سال گذشته اتفاق افتاد و آن، انتشار فهرستی بلندبالا از حمایت‌های بنیاد سینمایی فارابی از فیلم‌های سینمایی به عنوان مهم ترین بازوی تولید محتوای سازمان سینمایی بود. فهرستی که با واکنش‌های متفاوتی نیز در رسانه‌ها مواجه شد. فهرست جدید که به یک زیرمجموعه دیگر از سازمان سینمایی (مؤسسه رسانه‌های تصویری) مربوط می‌شود، جدیدترین اقدام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در راستای سیاست شفاف‌سازی است. انتشار این دو فهرست نشانگر عزم جدی این وزارتخانه برای ایجاد شفافیت در مسائل مالی سینمای ایران است. صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در اظهارنظری به این موضوع پرداخت و وعده شفاف‌سازی‌های دیگری را هم داد. او در توئیتر نوشت: «به عهد خویش با مردم، برای حضور در ویترین شیشه‌ای پایبندی خواهیم داشت.»
2- ابهامات فهرست
با وجودی که نفس انتشار فهرست مورد اشاره، قابل تقدیر است، اما نباید ابهامات آن را از یاد برد. مهم‌ترین نکته به آثاری برمی‌گردد که مؤسسه رسانه‌های تصویری در تولیدشان مشارکت داشته است اما در این فهرست، مشخص نیست دقیقاً مبلغ ذکرشده، در ازای چند درصد از حقوق مالکیت فیلم پرداخت شده است؟ پرسش دیگر آن که مؤسسه رسانه‌های تصویری چطور حاضر به خرید حقوق نمایش خانگی فیلم‌هایی شده که توقیف شده‌اند و مدت‌هاست در انتظار رفع توقیف برای اکران در سینماها به‌سر می‌برند؟ آیا هدف تنها بازگرداندن بخشی از هزینه‌های سازنده بوده است؟
3- حضور گسترده بخش خصوصی
نکته مهمی که در روزهای گذشته در رسانه‌ها بازتاب داشت، حضور گسترده تهیه‌کنندگانی بود که به عنوان نماینده‌های بخش خصوصی شهره‌اند و گفته می‌شود از حمایت‌های دولتی مستقل هستند؛ افرادی مانند منیژه حکمت، فرشته طائرپور و حتی رضا درمیشیان! جالب آن که از مجموع 198 عنوان این فهرست، 10 عنوان مربوط به فرشته طائرپور است! طبق آمار بانک اطلاعاتی سوره سینما، طائرپور در تمام عمر حرفه‌ای‌اش تهیه‌کننده 12 فیلم سینمایی بوده که از این میان، هشت عنوان آن‌ها در این فهرست به چشم می‌خورد! مهم‌تر از او، نام رضا درمیشیان است که حقوق دو فیلم «بغض» و «جادوگر» را به مؤسسه رسانه‌های تصویری فروخته است. کارگردان «عصبانی نیستم!» در حالی در این فهرست دیده می‌شود که در روزهای اخیر، با شعار «وابسته نیستیم» که کنایه‌ای به ابراهیم حاتمی‌کیاست، در تبلیغات و اکران‌های مردمی فیلمش دیده می‌شود.
4- حقوق واگذارشده فیلم‌های توقیفی
در این فهرست نام تعدادی از فیلم‌های توقیفی این سال‌ها نیز در شمار حمایت‌های کلان مؤسسه رسانه‌های تصویری به چشم می‌خورد. به عنوان مثال «آشغال‌های دوست‌داشتنی» محسن امیریوسفی 550 میلیون و «خانه پدری» کیانوش عیاری 500 میلیون بابت حقوق نمایش خانگی از این مؤسسه دریافت کرده‌اند و مالکیت «گزارش یک جشن» ابراهیم حاتمی‌کیا در ازای 853 میلیون تومان و «خرس» خسرو معصومی در ازای 700 میلیون تومان به طور کامل به این مؤسسه واگذار شده است. نکته جالب درباره «آشغال‌های دوست‌داشتنی» آن است که محسن امیریوسفی با احتساب 695 میلیون تومان مشارکت بنیاد سینمایی فارابی، تاکنون یک میلیارد و 245 میلیون تومان از زیرمجموعه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرده و هنوز موفق به اکران فیلمش نیز نشده است. با این حساب حتی ممکن است با وجود مُهر توقیف، کل هزینه‌های فیلم به حساب این کارگردان بازگشته باشد. در فهرست منتشرشده آمده است که حتی فیلم «دونده زمین» کمال تبریزی که مدت‌ها توقیف بود و در سال 95 اکران شد، در سال 93 مبلغ 150 میلیون تومان از مؤسسه رسانه‌های تصویری دریافتی داشت.
5- مورد اصلاحی برای «قلاده‌های طلا»
فهرست منتشرشده از سوی سازمان سینمایی، یک اشکال هم داشت که ساعتی بعد توسط روابط عمومی این سازمان اصلاح شد. در فهرست اولیه آمده بود که تهیه‌کننده فیلم سینمایی «قلاده‌های طلا» بابت مشارکت مؤسسه رسانه‌های تصویری در تولید این فیلم، دو میلیارد و 721 میلیون تومان دریافتی داشته است؛ نکته‌ای که به خاطر مضمون آن بازتاب زیادی در برخی رسانه‌ها داشت. با این حال روابط عمومی سازمان سینمایی در اصلاحیه‌ای اعلام کرد مبلغ حمایتی از این فیلم 898 میلیون تومان (معادل 33 درصد مالکیت فیلم) بوده است.
