به گزارش تسنیم، چلنگری یعنی آهنگری سبک و هنری و هنر شکل دادن به فلز که در این حرفه میخ، زنجیر، انبر، قفل و کلید میسازند؛ این حرفه در روزگاری نه چندان دور رونق قابل توجهی داشته اما اکنون نسل جوان امروزی با این هنر دستی بیگانهاند و میتوان گفت همانند بسیاری از هنرهای دستی دیگر، در حال منسوخ شدن است.
هنر چلنگری در استان کردستان قدمت زیادی دارد و میتوان گفت بیشتر در مناطق اورامانات وسایل چلنگری به صورتهای مختلف و سادهتری تهیه شده است؛ "بهزاد شکیبا" اهل سنندج از معدود کسانی است که هنوز به این حرفه سنتی اشتغال دارد و در عین حال از دل آهن سخت، آثار هنری نیز میآفریند.
برای آشنایی و معرفی هرچه بیشتر هنر چلنگری به کارگاه کوچکی که در خیابان فلسطین شهر سنندج وجود دارد رفتیم؛ آنچه در ادامه میخوانید حاصل گفتوگوی خبرنگار تسنیم با پیشکسوت حرفه چلنگری است.
20 کارگاه چلنگری در کل ایران وجود دارد
استاد بهزاد شکیبا در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در سنندج به معرفی خود و هنرش پرداخت و اظهار داشت: من از همان دوران نوجوانی به کارهای هنری علاقه داشتم، از ابتدا به کار دکوراسیون مشغول بودم و بعد از آن در کارگاههای مختلفی از جمله جوشکاری، نجاری کار کردم و سپس با این حرفه چلنگری آشنا شدم.
وی گفت: در سن 17 سالگی استارت کار را زدم ولی در سنندج کارگاه دیگری وجود نداشت که بتوانم آموزشی ببینم و فقط بنا به علاقهای که داشتم آن را ادامه دادم و وسایل تهیه میکردم.
این هنرمند و پیشکسوت حرفه چلنگری سنندجی با اشاره به اینکه 14 سال از عمر تأسیس کارگاه چلنگریش میگذرد، تصریح کرد: شاید در کل ایران 20 کارگاه چلنگری وجود داشته باشد که بیشتر آنها فقط یک نوع کار تولید میکنند اما بنده در اینجا کارهای تلفیقی (فلز و سنگ)، کار باچوب، نقاشی دیواری، اشیاء تزئینی را تولید میکنم.
میراث فرهنگی کردستان "هیچ" حمایتی از ما نمیکند
وی عنوان کرد: باید میراث فرهنگی کردستان نسبت به احیای صنایع دستی و حرفههای قدیمی همچون چلنگری کمک کند اما گویا چلنگری با این اداره هیچ ارتباطی ندارد و از آن هیچ حمایتی نمیشود.
استاد شکیبا با بیان اینکه تاکنون از طرف اداره صنایع دستی هیچ دعوتی برای حضور در نمایشگاههای صنایع دستی از وی صورت نگرفته است، افزود: چند سال پیش خودم نمایشگاهی از محصولاتم را در نگارخانه ارشاد سنندج دائر کردم که به خاطر آن هزینههای زیادی را متحمل شدم و از آن زمان تاکنون به خاطر مسائل مالی نتواستهام نمایشگاهی داشته باشم و یا اینکه در نمایشگاههای دیگری آثارم را به معرض نمایش بگذارم.
وی به نحوه فروش کارهایش نیز گریزی زد و اظهار کرد: کارهایم را بیشتر براساس طرحهای عکس و نقاشی که توسط مشتریانم ارائه میشود تولید میکنم البته باید بگویم برخی از کارهایم نیز جنبه تزئین و استفاده شدن دارند.
هنرمند و پیشکسوت حرفه چلنگری سنندجی با اشاره به مشکلات موجود پیشروی کاری خاطر نشان کرد: وسایلهای اولیه کار را باید بهصورت کلی و در تعداد زیاد از تهران سفارش بدهم که واقعاً در تهیه وسایل با مشکل مواجه هستم و همچنین وجود کارهای مشابه چینی در بازار با توجه به پایین بودن قیمتشان در فروش وسایل من مشکل بزرگی ایجاد کرده است، هر چند باید گفت که محصولات مشابه چینی از نظر کیفیت نسبت به این هنرهای دستی پایینتر هستند.
مسئولان کردستانی برای "هنر و صنایع دستی" ارزشی قائل نمیشوند
وی با اشاره به انتظارات خود از مسئولان اضافه کرد: از ادارات و ارگانهای استان کردستان انتظار دارم که با سفارش کار از من حمایت کنند؛ بهعنوان مثال میتوان از این هنر در ساخت المانهای بزرگ، زیباسازی و مبلمان شهری استفاده کرد.
استاد شکیبا با بیان اینکه مسئولان برای هنر و صنایع دستی ارزشی قائل نمیشوند و به آنها بهاء داده نشده و روز به روز منسوختر میشود، افزود: میراث فرهنگی کردستان با در اختیار قرار دادن تسهیلات بدون بهره، ایجاد فضاهای مناسب کارگاهی، دائر کردن نمایشگاههای متعدد و دعوت از هنرمندان میتوانند از صنایع دستی استان حمایت کنند چون واقعاً به دلیل وجود مشکلات فراوان و نبود حمایت کافی بسیاری از هنرهای دستی از جمله چلنگری در حال نابودی است و به مرور زمان به دست فراموشی سپرده خواهند شد.